16.5 C
Tirana

Ndryshimi i orës sjell efekte në shëndet

VENDI

Akrepat e orës do të kthehen 60 minuta pas ditën e nesërme dhe ne do të mund të flemë 1 orë më shumë. Sipas “The Sun” ritmi ynë natyror është ndërprerë gjatë muajve të verës, pasi humbasim gjumë dhe kemi më pak vigjilencë në mëngjes. Studimet kanë zbuluar se jemi më të rrezikuar nga goditje dhe sulme në zemër në dy ose tri ditë pasi ora zgjatet në mars.

Ekspertja e gjumit, dr. Katharina Lederle thotë se “koha e kursimit të dritës gjatë verës vjen me një kosto për shëndetin, mirëqenien dhe performancën. Na vonon gjumi, kështu që kemi më pak kohë për të fjetur. Kur orët kthehen, dërgohet më herët sinjali në tru për të fjetur. Koha standarde e dimrit është më mbështetëse për orën tonë të trupit dhe funksionet e tij”.

Ora e brendshme e trupit është një grup qelizash në trurin tonë që janë përgjegjëse për t’i treguar trupit nëse është ditë apo natë dhe si duhet të përgjigjet. Receptorët në sytë tanë janë të lidhur me orën e trupit dhe ne kemi nevojë për të ditur nëse është ditë ose natë. Nëse nuk marrim dritë të mjaftueshme natyrore, ora jonë e trupit nuk e di se çfarë t’i tregojë trupit dhe mund të çojë në probleme të gjumit, ndryshime në humor dhe tru.

Janë mijëra orë në trup dhe secila ka ritmin e vet. Por ora master në trurin tonë siguron që gjithçka funksionon së bashku në harmoni. Duke vendosur ritmin, ora e trupit i jep pjesës tjetër të trupit kohën e asaj që duhet të bëjë dhe kur duhet. Ora jonë e trupit është më e lumtur gjatë dimrit, sepse ritmi i saj natyror shkon pak më gjatë, gjatë 24 orëve. Kur orët kthehen prapa dhe marrim një orë shtesë gjatë ditës e trupi nuk ka nevojë të nxitojë punën e tij. Natën trupat tanë lëshojnë hormonin melatonin të gjumit më herët në mbrëmje, kështu që duhet të kemi më shumë gjumë dhe me një cilësi më të mirë. Në verë, ne kemi tendencë të shkojmë në shtrat më vonë, por ne kemi punë ose shkollë për të arritur në mëngjes dhe duhet të ngrihemi herët.

Prandaj kjo mund të çojë në probleme shëndetësore. Ora e trupit i thotë stomakut të mbyllet natën, kështu që nëse hamë shumë, shumë vonë, ai nuk do të jetë i përgatitur. Me kalimin e kohës, kjo mund të çojë në sëmundje metabolike si diabeti, sëmundjet e zemrës apo goditja në tru. Sistemi kardiovaskular gjithashtu pushon ndërsa flemë por nëse qëndrojmë vonë, në trup bëhen kërkesa të papritura. Një studim zbuloi se rreziku rritet me 8% gjatë dy ditëve të para pas fillimit të ndryshimit të orës verore. Kërkime të tjera gjetën një mesatare prej 6,7 për qind më të madhe të rrezikut të sulmit në zemër në tre ditët kur ora ecin përpara.

Fëmijët e vegjël janë vendosur të shkojnë në shtrat herët dhe të zgjohen herët, ndërsa adoleshentët shpesh kënaqen në netët e vona, por pastaj “luftojnë” në mëngjes me gjumin. Rreth moshës 20 vjeç, orët tona të gjumit bëhen më të pakta, përpara se të gjejnë një pikë të rregullt disa vite më vonë. Të rriturit kalojnë më shumë kohë brenda shtëpisë larg nga drita natyrale, kështu që ora jonë e trupit nuk e di gjithmonë nëse është ditë apo natë.

Përdorimi i tepruar i telefonave në mbrëmje mund të mashtrojë trupin tonë dhe të shtyjë përsëri kohën kur ndihemi të gatshëm të shkojmë në shtrat. Koha që duhet për orën e trupit të një gruaje për të bërë një rreth të plotë është gjashtë minuta më e shkurtër sesa për burrat, kështu që ata janë të gatshëm të fillojnë përsëri nga e para shumë më shpejt.

Si të përcaktoni orën në mënyrë të shëndetshme: Caktoni kohë zgjimi të rregullt në mënyrë që ora e trupit të dijë se kur t’i kërkojë trupit të lëshojë kortizolin, gjë që na ndihmon të ndihemi më vigjilentë. Caktimi i kohës së gjumit bëhet në mënyrë që ora të dijë se kur duhet të dërgojë një sinjal në trup për të lëshuar hormonin melatonin, që na bën të ndjehemi të përgjumur. /ATA/

- Advertisement -

TE FUNDIT